Posted in Գրականություն 9

Սպիտակ ջրաշուշանը

Մայիսի 7

Սպիտակ  ջրաշուշանը  (ամերիկյան  հնդիկների  հեքիաթներից)

Վաղուց,  շատ  վաղուց,  երբ  դեռ  թմբուկները  պատերազմ  չէին  գուժել  հնդիկներին,  պրերիայի  եզրին  մի  գեղեցիկ  գյուղակ  կար։  Այնտեղ  տղամարդիկ  վաղ  առավոտյան  որսի  էին  գնում  և  երեկոյան  տուն  վերադառնում  հարուստ  պաշարով․  կանայք  ուտելիք  էին  պատրաստում,  կար  անում,  իսկ  երեխաները  արևածագից  մինչև  արևմուտ  խաղ  էին  անում։  Բոլորն  էլ  երջանիկ  էին  և  համերաշխ։

Ցերեկները  երկար  ժամանակ  Արևը  փայլում  էր  և  ժպտում  կարմրամորթների  դեմքերին,  անձրև  թափվում  էր  միայն  այն  ժամանակ,  երբ  պետք  էր  լինում  թարմացնել  ձորերի,  գետերի,  լճերի  ջրերը  և  զովացնել  ծառերն  ու  ծաղիկները:

Բայց  տեսեք,  թե  հետո  ինչ  պատահեց․

Աստղերը,  որ  փայլում  էին  ճամբարի  վերևում,  լսեցին  հնդիկների  մասին  և  որովհետև  նրանց  լույսը  շատ  էր  աղոտ  ու  երկիր  չէր  հասնում,  խնդրեցին  իրենց  առաջնորդին՝  Լուսնին,  որ  թույլ  տա  իրենց  իջնել  և  գյուղ  գնալ։

Գիշերային  երկնքի  առաջնորդին՝  Լուսինին,  դուր  չէր  գալիս,  որ  իր  մարդիկ՝  աստղերը,  թափառում  են  ամբողջ  գիշեր  և  վաղ  առավոտյան  անկողին  մտնում,  ինչպես  Առավոտյան  աստղը։  Երբ  այդպիսի  դեպք  էր  պատահում,  նա  ընդհարվում  էր  Արևի  հետ։  Բայց  այդ  գիշեր  նա  արտակարգ  լավ  տրամադրության  մեջ  էր  և  չմերժեց  նրանց  խնդրանքը։  Աստղերն  աշխույժ  ծիծաղելով  և  շատախոսելով  սկսեցին  պատրաստվել  ճամփորդելու  և  ուշք  չդարձրին  այն  խելացի  խորհուրդներին,  որ  Լուսինը  տվեց  իրենց։

―  Դուք  կարող  եք  գնալ  ուր  ուզում  եք,  բայց  զգուշացեք,  որ  հանկարծ  չիջնեք  գետնին։  Եթե  իջնեք  գետին,  դուք  այնտեղ  կմնաք  և  հաջորդ  օրը  Արևը  ձեզ  կայրի,  կսպանի,  որովհետև  նրա  ճառագայթները  ճակատագրական  են  մեզ  համար։

Աստղերը  գնացին։  Նրանց  բախտից  այդ  գիշեր  Լուսինը  կլոր  էր,  այլապես  կկորցնեին  ճանապարհը։  Վերջապես  հասան  հնդիկների  ճամբարը  և  սկսեցին  բոլոր  կողմերից  դիտել։  Հնդիկները  քնած  էին,  միայն  մի  փոքր  տղա,  որ  ապրում  էր  ճամբարի  ծայրին,  դեռ  արթուն  էր։  Տարօրինակ  շշնջոցներ  լսելով,  նա  լարեց  ուշադրությունը  և  իր  վրանի  տանիքի  լուսամուտից  դուրս  նայեց։  Մի  պահ  նրա  սիրտը  կանգ  առավ  տեսածից․  Ինչքա՜ն  շատ  աստղեր  կան  և  ինչքա՜ն  մոտիկ։  Նա  իսկույն  մագլցեց  վեր,  դեպի  վրանի  ծայրը  և  սյունը  շարժեց,  որ  լավ  տեսնի։  Սյունը  դեմ  առավ  ինչ  որ  բանի  և  շրը՜մփ,  վայր  ընկավ։  Աստղը  ցածրից  էր  անցնում,  ուղիղ  վրանի  վրայից,  այդ  պատճառով  ընկավ  գետին  և  իսկույն  դարձավ  մի  գեղեցիկ,  ողբացող  աղջիկ։

―  Տես,  թե  ի՜նչ  արիր,―  հանդիմանեց  նա  տղային,―  ես  այլևս  չեմ  կարող  իմ  քույրերի  հետ  վերադառնալ  և  հենց  որ  լույսը  բացվի,  Արևի  ճառագայթները  կգտնեն  ինձ,  և  ես  կմեռնեմ։

Տղան  ապշահար  նայում  էր  նրան։  Այդ  ընթացքում  աստղերն  արդեն  հասկացել  էին,  թե  ինչ  է  տեղի  ունեցել  և  խուճապահար  ետ  էին  թռչում,  գիտակցելով,  որ  անկարող  են  օգնել  իրենց  տարաբախտ  քրոջը։

Արցունքները  առատորեն  հոսում  էին  սիրուն  աղջկա  աչքերից։  Տղան  խղճահարվեց։

―  Ես  քեզ  կօգնեմ,―  ասաց  նա,―  ցերեկը,  երբ  Արևը  դուրս  գա,  ես  քեզ  կթաքցնեմ  իմ  վրանում  և  նա  չի  կարողանա  քեզ    գտնել։  Բայց  հետո՞  ինչ  կանենք։

―  Եթե  ես  կարողանամ  իմ  գոյությունը  պահպանել  ցերեկը,  երեկոյան  կդառնամ  ծաղիկ  և  կգնամ  կապրեմ  մի  բարձր  ժայռի  կատարին,  որտեղից  կկարողանամ  նայել  ձեր  ժողովրդին,  որովհետև  ինձ  դուր  է  եկել  ձեր  կյանքը։

Նրանք  վարվեցին  այնպես,  ինչպես  որոշել  էին։  Տղան  ամբողջ  օրը  տանը  մնաց  և  ջանք  չխնայեց,  որ  ամենաթույլ  և  ամենահետաքրքրասեր  ճառագայթն  անգամ  հանկարծ  չթափանցի  վրանի  ներսը։  Հենց  որ  օրը  վերջացավ,  աղջիկն  իսկույն  թռավ  ծխնելույզի  օդանցքից  և  շտապեց  տեղ  գտնել  բարձր  ժայռի  վրա,  և  նրա  կատարին  հաջորդ  օրն  անմիջապես  մի  գեղեցիկ  սպիտակ  վարդ  բուսնեց։

Բոլոր  հնդիկները  հիանում  էին,  երբ  տեսնում  էին  գեղեցիկ  ծաղիկը,  միայն  տղային  էր  հայտնի,  որ  դա  այն  փոքրիկ  աստղն  է,  որին  նա  պահեց  իր  վրանում  և  պահպանեց  Արևի  սպանիչ  ճառագայթներից։

Շուտով  աղջիկը  ձանձրացավ  մենակությունից:  Թեև  նա  գյուղին  նայում  էր  հեռվից  և  տեսնում  ճամբարի  կյանքը,  բայց  ոչ  ոք  չէր  կարող  մագլցել  ժայռը  և  զրուցել  նրա  հետ։  Երբեմն-երբեմն  նրան  ընկերակցում  էին  այն  թռչունները,  որոնց  բույնը  այդ  կողմերում  էր։

Այսպես,  նրա  մոտ  զրուցելու  եկավ  մի  փոքրիկ  ցախսարեկ։

―  Ես  այնպես  մենակ  եմ  այստեղ,―  գանգատվեց  սպիտակ  վարդը,―  կարոտ  եմ  մարդկային  ընկերակցության։  Եթե  կարողանայի  պրերիայում  ապրել,  շատ  լավ  կլիներ։

―  Եթե  այդ  է  ցանկությունդ,  ես  կարող  եմ  օգնել,―  պատասխանեց  փոքրիկ  թռչնակը,―  միայն  մի  փոքր  թեքիր  գլուխդ,  որ  քեզ  կտուցովս  վերցնեմ։

Վարդը  հնազանդ  թեքեց  գլուխը.  ցախսարեկը  կտուցով  վերցրեց  նրան  և  դեպի  պրերիա  թռավ։

Պրերիայում  կյանքն  ավելի  ուրախ  էր։  Հնդիկները,  ինչպես  և  զանազան  կենդանիներ,  այցելում  էին  սպիտակ  վարդին։  Բայց  մի  օր  հանկարծ  առավոտյան  վաղ  սարսափելի  ձայներ  լսվեցին։

―  Շտապե՜ք,  շտապե՜ք,―  գոռում  էին  այս  ու  այն  կողմից,―  պետք  է  թաքնվել,  գոմեշի  նախիրն  է  գալիս։

Բոլորը  վազեցին  և  թաքնվեցին՝  ով  որտեղ  կարող  էր։  Շուտով  հորիզոնում  փոշու  հսկայական  ամպ  հայտնվեց,  որը  աստիճանաբար  ավելի  ու  ավելի  մոտեցավ։  Սպիտակ  վարդը  ահաբեկված  գլուխը  թաքցրեց  տերևների  մեջ,  որոնք  սարսափից  լայնացել  էին։  Նախիրն  անցավ  մրրիկի  պես։  Հազարավոր  սմբակներ  այնպիսի  աղմուկ  էին  բարձրացրել,  որ  կարծես  ամպրոպ  ճայթեց։

Երբ  վերջապես  ամեն  ինչ  խաղաղվեց,  սպիտակ  վարդը  գաղտագողի  դուրս  նայեց  տերևների  արանքից։  Պրերիան  բոլորովին  ամայի  էր  դարձել,  և  կյանքի  նշույլ  անգամ  չկար։

―  Ես  չեմ  կարող  այստեղ  մնալ  և  այսքան  փորձություններ  տանել,―  ասաց  աստղն  ինքն  իրեն,―  ավելի  լավ  է՝  տեղափոխվեմ  լճի  վրա  և  այնտեղ  ապրեմ։

Նա  պոկվեց  գետնից  և  շատ  չանցած  ներքևում  երևաց  փայլող  լճի  մակերեսը։  Նա  ցած  իջավ  և  մակույկի  նման  հանդարտ  սահեց  լճի  վրայով։

Հաջորդ  օրը  վաղ  առավոտյան,  երբ  հնդիկները  անցնում  էին  լճի  մոտով,  զարմանքով  նկատեցին,  որ  ջրի  երեսին  սպիտակ  ծաղիկներ  կան։

―  Գիշերային  աստղերը  ծաղիկներ  են  թողել,―  ասացին  երեխաները,  բայց  խելահաս  մարդիկ  թափահարեցին  գլուխները  և  ասացին,  որ  դա  սպիտակ  աստղն  է  իջել  մեզ  մոտ։  Նրանք  ճիշտ  էին։

Այդ  օրվանից  աստղն  ապրում  է  լճի  վրա  սպիտակ  ջրաշուշանի  տեսքով,  և  հնդիկները    Սպիտակ  ծաղիկ  են  կոչում  նրան։

Առաջադրանքներ


Ա) Ո՞րն է հեքիաթի  արժանիքը (արժանիքները): Ընտրե՛ք տարբերակներից մեկը (մի քանիսը) և հիմնավորե՛ք։ Որոնք որ չեք ընտրում, հիմնավորե՛ք՝ ինչո՛ւ չեք ընտրում։

  • Սյուժեն հետաքրքիր է։
  • Պատկերավորման միջոցները շատ են։
  • Արտահայտված գաղափարը հետաքրքիր է։
  • Պատմելու ոճը հետաքրքիր է։
  • Հեքիաթի կերպարները ամբողջական են և համոզիչ։
  • Հեքիաթում տեղեկատվություն կա հդկացիների կյանքից։
  • Հերոսները անձնավորված են, և դա հետաքրքիր է դարձնում հեքիաթը։

Բ) Սա պատմություն էր ջրաշուշանի մասին։ Օգտագործելով պատկերավորման միջոցներ՝  մի այլ պատմությո՛ւն հորինեք բնության որևէ երևույթի, ծառի, ծաղկի, կենդանու, թռչունի կամ  ինչի մասին ուզում եք։

Posted in Uncategorized

English`07.05.2024.

Classroom activities 08.05

Destination B1, page 130, Unit 31, Direct and indirect speech (reported speech), ex. A, B

  1. A. was
  2. B. were watching
  1. I’m seeing Simon tomorrow, Mary said.
    Mary said she was seeing Simon the next day.
  2. We moved into the area two years ago, Bella said.
    Bella said they had moved into the area two years ago.
  3. Our teacher is giving us a test! said Michelle.
    Michelle said their teacher was giving them a test.
  4. My dad gave me fifty pounds! said Neil.
    Neil said his dad had given him fifty pounds.
  5. I scored a great goal yesterday, Marina said.
    Marina said she had scored a great goal the day before .
  6. We saw our cousin at the fair, said Ben.
    Ben said they had seen their cousin at the fair.
  7. I left my wallet here, Frank said.
    Frank said he had left his wallet there .
  8. I’ll sleep well tonight! said Arnie
    Arnie said he would sleep well that night.


  9. I’m seeing Simon tomorrow, Mary said.
  10. Mary said she was seeing Simon the next day .
  11. We moved into the area two years ago, Bella said.
  12. Bella said they had moved into the area two years ago
  13. Our teacher is giving us a test! said Michelle.
  14. Michelle said their teacher was giving them a test.
  15. My dad gave me fifty pounds! said Neil.
  16. Neil said his dad had given him fifty pounds.
  17. I scored a great goal yesterday, Marina said.
  18. Marina said she had scored a great goal the day before .
  19. We saw our cousin at the fair, said Ben.
  20. Ben said they had seen their cousin at the fair.
  21. I left my wallet here, Frank said.
  22. Frank said he had left his wallet there .
  23. I’ll sleep well tonight! said Arnie
  24. Arnie said he would sleep well that night.
Posted in Հասարակագիտություն 9, Իրավունք 9

ՄԱԿ-ի և միջազգային այլ կառույցների դերը ժողովրդավարության կայացման գործում

Մայիսի 6-10 /շարունակություն/
Պատրաստվե՛ք դաս-քննարկման՝
Թեմա 17․ ՄԱԿ-ի և միջազգային այլ կառույցների դերը ժողովրդավարության կայացման գործում
ա/ Միավորված ազգերի կազմակերպության ստեղծումը, նպատակները, կանոնադրությունը
բ/ Եվրոպական ինտեգրման պատմական նախադրյալներ /էլ․ դասագիրք, էջ 31-38/․
Լրացուցիչ նյութեր՝
Միավորված ազգերի կազմակերպություն․ ՀՀ ԱԳՆ կայք
ՄԱԿ-ը Հայաստանում
Միավորված ազգերի կազմակերպության մանկական հիմնադրամ

Առաջադրանք
1․Ներկայացրե՛ք էջ 33-ի գործնական աշխատանքը /լրացնե՛լ աղյուսակը/
/բլոգային աշխատանք/․

Posted in Ռուսերեն 9

Мой информационный мир


29 апреля- 3 мая

Урок 2.Проект » Мой информационный мир»

Ход проекта:

-Учащиеся разбиваются на группы

-Проведение исследования при помощи различных источников информации

-Поиск ответов на проблемные вопросы:

Проблемые вопросы ( каждый вопрос- один слайд):

  1. Что такое информация?

    Информация – это знания, которые мы получаем из книг, телевидения, радио, от людей, с которыми взаимодействуем. Каждый из нас ежедневно получает массу информации.
  2. Как человек узнает информацию?

    Человек и животные получают первичную информацию об окружающем мире через органы зрения, слуха, вкуса, обоняния, осязания, а также тепла и движения. Наибольшую информацию об окружающем мире мы получаем через зрение, поскольку глазами мы воспринимаем буквы, цифры, картинки, различаем цвета, внешнюю форму, размеры предметов.
  3. Для чего человек стремится к знаниям?

    Я не могу дать конкретного ответа на этот вопрос, потому что начинать действовать нужно тогда, когда знаешь, о чем идет речь. Короче говоря, если вы не знаете, о чем идет речь, вы не сможете предпринять действия.
  4. Какие действия можно совершить с информацией?
  5. Как можно хранить информацию? Как люди передают информацию?

    Информация хранится и передается через книги и Интернет, превращая их в книги, перенося на совместимые носители, сохраняя в памяти и т. д.
  6. Как вы используете ИИ?
  7. Ваш прогноз:ИИ в ближайшем будущем

Домашнее задание: работа над проектом (7 вопросов оформите в презентацию, но пока не публикуйте ее, будет продолжение работы)

Posted in Գրականություն 9

Կարմիր գլխարկը մարսեցու տեսանկյունից


Մայիսի 2

Կարմիր գլխարկը մարսեցու տեսանկյունից: Էրիկ Բերն

Մի անգամ մայրը Կարմիր Գլխարկին ուղարկեց անտառում ապրող տատիկին կարկանդակներ տանելու։ Ճանապարհին աղջիկը գայլի հանդիպեց։ Հարց․ այդ որ մայրը կուղարկեր փոքրիկ աղջկան անտառ, ուր գայլեր են ապրում։ Ինչու՞ նա ինքը չտարավ ուտելիքը, կամ չգնաց աղջկա հետ։ Եթե տատիկն այդքան անօգնական էր, ինչու՞ էր մայրը թողել նրան միայնակ ապրել հեռավոր խրճիթում։ և եթե աղջիկն այնուամենայնիվ պետք է գնար, ինչու՞ մայրը նրան չի արգելում խոսել գայլերի հետ։ Այս պատմությունից կարելի է ենթադրել, որ Կարմիր Գլխարկին ոչ ոք հավանական վտանգի մասին չէր զգուշացրել։
Ոչ մի մայր իրական կյանքում այսքան անհոգ չէր լինի, այդ իսկ պատճառով տպավորություն է ստեղծվում, որ աղջիկը բացարձակ չէր հետաքրքրում նրան կամ որ մայրը ցանկանում էր նրանից ազատվել։
Միևնույն ժամանակ դժվար թե երբևէ գտնվի մեկ այլ այսքան հիմար փոքրիկ աղջիկ։ Ինչպե՞ս կարող էր նա, տեսնելով գայլի աչքերը, ականջները, թաթերն ու ժանիքները, մտածել, որ դիմացն իր տատիկն է։ Ինչու՞ միանգամից չփախչել։ Եվ այդ ի՞նչ փոքրիկ աղջիկ էր, որ հետո օգնում էր գայլի փորը քարերով լցնել։ Համենայն դեպս, ցանկացած լավ աղջիկ գայլի հետ զրուցելուց հետո ծաղիկներ չէր հավաքի և կմտածեր․ «սա հաստատ իմ տատիկին ուզում է ուտել, արագ վազեմ օգնության հետևից»։
Նույնիսկ տատիկն ու որսորդը զերծ չեն կասկածանքներից։ Եթե այս պատմությանը նայենք որպես իրական հերոսներով դրամայի, ապա կնկատենք, թե ինչպիսի կոկիկությամբ են նրանց անհատականությունները միմյանց հետ կապվում։

ա․ մայր, ով հավանաբար ձգտում է ազատվել աղջկանից «դժբախտ պատահարի» միջոցով, որպեսզի պատմության վերջում կարողանա բողոքել․ «միթե ահավոր չէ՞, նույնիսկ անտառ չես կարող գնալ, առանց մտածելու, որ ինչ֊որ մի գայլ․․․»

բ․ գայլ, ով նապաստակներ և այլ կենդանիներ ուտելու փոխարեն միանշանակ իր հնարավորություններից բարձր է ապրում։ Նա կարող էր գուշակել, որ ինքն իր գլխին փորձանք է բերում և որ վերջը վատ է լինելու։ Նա հավանաբար երիտասարդ ժամանակ Նիցշե էր կարդացել (եթե նա կարողանում է խոսել և գլխարկ գործել, ինչու՞ չկարդալ)։ Գայլի կարգախոսն է․ ապրիր վտանգներով լի և մահացիր փառքով։

գ․ տատիկ, ով ապրում է մենակ, սակայն չգիտես ինչու դուռը փակ չի պահում։ Նա հավանաբար ինչ֊որ արկածների հույս ունի, այնպիսի մի բանի, ինչ չէր կարող լինել, եթե նա բարեկամների հետ ապրեր։ Գուցե հենց այդ պատճառով էլ նա չի ցանկանում միասին կամ նրանց հարևանությամբ ապրել։ Տատիկը բավականին երիտասարդ կին է թվում, չէ որ նա այդքան փոքր թոռնուհի ունի։ Իսկ ինչու՞ արկածներ չփնտրել։

դ․ որսորդ, ով, հավանաբար, այն փրկարարներից է, ում դուր է գալիս փոքրիկ աղջիկների հետ միասին պարտված հակառակորդին պատժել։ Մեր դիմաց ակհայտ դեռահասական պատկեր է։

ե․ Կարմիր Գլխարկ․ գայլին հայտնում է, թե որտեղ կարող են նորից հանդիպել, և անգամ նրա ծոցն է մտնում։ Նա բացահայտ խաղեր է խաղում գայլի հետ։ Նրա համար այդ խաղն այս անգամ հաջող ավարտ է ունենում։

Այս հեքիաթում յուրաքանչյուր հերոս ձգտում է գործողության ամեն գնով։ Եթե արդյունքը վերցնենք այնպիսին, ինչպես իրականում է, ապա ընդհանուր առմամբ այս ամենը բանսարկություն է, որի ծուղակն ընկնում է դժբախտ գայլը։ Նրան թողել են երևակայել, որ շատ խորամանկ է և կարող է բոլորին ֆռռացնել։ Եվ այդ դեպքում, հեքիաթը իմաստը գուցե նրանում չէ, որ փոքրիկ աղջիկները պետք է հեռու մնան անտառներից, որտեղ գայլեր են ապրում, այլ այն, որ գուցե գայլերին է պետք հեռու մնալ անմեղ թվացող փոքրիկ աղջնակներից և նրանց տատիկներց։ Կարճ ասած՝ գայլին չի կարելի անտառով մենակ զբոսնել։ Եվ ևս մեկ հետաքրքիր հարց, որ առաջանում է․ ի՞նչ էր անում մայրը աղջկան մի ամբողջ օրով տատիկի տուն ուղարկելով։
Եթե ընթերցողն այս վերլուծությունը ցինիզմ համարի, ապա խորհուրդ կտանք նրան պատկերացնել Կարմիր Գլխարկին իրական կյանքում։ Գլխավոր պատասխանն այս հարցի մեջ է․ ի՞նչ է դառնալու Կարմիր Գլխարկն ապագայում այսպիսի մորով և նման փորձով։

Առաջադրանքներ

Ա) Լրացրե’ք մտքերն ըստ ստեղծագործության.

Կարմիր գլխարկի մայրը անհոգի էր, որովհետև տպավորություն է ստեղծվում, որ աղջիկը բացարձակ չէր հետաքրքրում նրան կամ որ մայրը ցանկանում էր նրանից ազատվել։

Աղջիկը հիմար էր, որովհետև ցանկացած լավ աղջիկ գայլի հետ զրուցելուց հետո ծաղիկներ չէր հավաքի և կմտածեր․ «սա հաստատ իմ տատիկին ուզում է ուտել, արագ վազեմ օգնության հետևից»։

Գայլը երիտասարդ տարիներին Նիցշե է կարդացել, քանի որ
նապաստակներ և այլ կենդանիներ ուտելու փոխարեն միանշանակ իր հնարավորություններից բարձր է ապրում։ Նա կարող էր գուշակել, որ ինքն իր գլխին փորձանք է բերում և որ վերջը վատ է լինելու։

Տատիկը արկածների հույս ուներ, քանի որ ապրում է մենակ, սակայն չգիտես ինչու դուռը փակ չի պահում։

Գայլին պետք է հեռու մնալ աղջիկներից և նրանց տատիկներից, որովհետև…

Բ) Ո՞րն է պատմվածքի արժանիքը (արժանիքները): Ընտրե՛ք տարբերակներից մեկը (մի քանիսը) և հիմնավորե՛ք։ Որոնք որ չեք ընտրում, հիմնավորե՛ք՝ ինչո՛ւ չեք ընտրում․

հումորը,
ենթատեքստային արտահայտությունները,
հարցադրումների անսպասելիությունը,
հարցադրումների տրամաբանվածությունը,
հեքիաթի քննարկման նոր մոտեցումը։

Posted in Պատմություն 9

Հայոց մեծ եղեռնը | Մայիսյան հերոսամարտերը․ | Հայկական մշակույթը 19-րդ դարի 2-րդ կեսին և 20-րդ դարի սկզբին․ |


Ապրիլի 29-մայիսի 3
Պատրաստվե՛ք ներկայացնելու․
Թեմա 28. Հայոց մեծ եղեռնը
ա/ «Ցեղասպանություն» հասկացությունը
բ/ Հայերի ցեղասպանության երիտթուրքական պետական ծրագիրը
գ/ Մեծ եղեռնը
դ/ Մեծ եղեռնի հետևանքները /բանավոր, էլ․ դասագիրք, էջ 122-128, նաև այլ աղբյուրներ Լրացուցիչ նյութ/․
Թեմա 29. Մայիսյան հերոսամարտերը․
ա/ Սարդարապատի ճակատամարտը
բ/ Բաշ Ապարանի ճակատամարտը
գ/ Ղարաքիլիսայի հերոսամարտը /բանավոր, էլ․ դասագիրք, էջ 148-152, նաև այլ աղբյուրներ/
Թեմա 30. Հայկական մշակույթը 19-րդ դարի 2-րդ կեսին և 20-րդ դարի սկզբին․
ա/ Կրթություն
բ/ Գիտություն  /բանավոր, էլ․ դասագիրք, էջ 154-159, նաև այլ աղբյուրներ/․

Առաջադրանք․
1․ Ե՞րբ և ո՞ր փաստաթղթով է տրվել ցեղասպանության իրավական ձևակերպումը։ Ըստ այդ փաստաթղթի՝ ո՞ր գործողություններն են որակվում որպես ցեղասպանություն։
2․ Բացի հայերից, ուրիշ ի՞նչ ժողովուրդներ գիտեք, որոնց նկատմամբ երբևէ իրականացվել է ցեղասպանություն։
3․ Պատմական ի՞նչ նշանակություն ունեցան Մայիսյան հերոսամարտերը։ Պատասխանը հիմնավորե՛ք փաստերով։
4․ Թվարկե՛ք 19-րդ դարի 2-րդ կեսի և 20-րդ դարի սկզբի բնական գիտությունների հայ ներկայացուցիչներին և հայագետներին։ Ներկայացրե՛ք նրանց գործունեությունը /բլոգային աշխատանք/․

Posted in Քիմիա 9

Էկոտուր 2024

Ուղղորդող հարցեր.

  • Մարդկությանը հուզող ինչպիսի՞ էկոլոգիական  հիմնախնդիրներ  գիտեք, թվարկեք:

    Մարդկությանը հուզող էկոլոգիական հիմնախնդիրները լինում են էներգետիկ (էլեկտրաէներգիա, վառելիք), առողջապահական (էկոլոգիապես մաքուր սնունդ, մաքուր խմելու ջուր, մաքուր կենսական միջավայր)։
  • Ի՞նչ կարծիք  ունեք կենսական  միջավայրի  մասին:

    Կարծում եմ, որ պետք է պահպանենք կենսական միջավայրը, քանի որ հակառակ դեպքում կունենանք լուրջ հետևանքներ՝ օդի, ջրի աղտոտում, բուսական աշխարհի անհետացում և այլ խնդիրներ։ Իսկ դա պահպանելու համար պետք է ուշադրություն դարձնել հիգիենային և հոգ տանել շրջակա միջավայրի մասին։ Մեր օրերում, շրջապատը շատ աղտոտված է։
  • Որո՞նք  են  առողջ ապրելակերպի սկզբունքները:

    Առողջ ապրելակերպի մի մասն է մարմնակրթությունը՝ մարմնամարզությունը և սպորտը։ Ավելի կարևոր է անձնական հիգիենան։ Առողջ ակրելակերպին խնագարում են վատ սովորույթունները (ծխախոտ, ալկոհոլ, թմրանյութ և այլն) և ստրեսը (վախի զգացում, վատ մտքեր և այլն)։ Ստրեսային իրավիճակներից պետք է դուրս գալ կատակով ու հումորով։
  • Ինչպիսի՞  թունավոր  նյութեր  կան  օդում, հողում և  ջրում:

    Սկսենք օդից, որի մեջ շատ վատ և վնասակար գազեր կան, հողում հիմնականում կան ջրիկ և մի քիչ էլ պինդ վնասակար մարմինները օրինակ՝ բենզին, տարբեր սոկեր, շատ օգտագործած ջուր և այլն․․․։ Ջուրը աղտոտվում է աղբից և թունավոր մարդու համար իրերից և թույներից։
  • Ո՞րն է համարվում  էկոլոգիապես  մաքուր  սնունդ:

    Էկոլոգիապես մաքուր սնունդը չպետք է պարունակի թունաքիմիկատներ, պեստիցիդներ, կայունացուցիչներ, գենետիկորեն մոդիֆիկացված նյութեր, պարարտանյութերի ավելցուկ։
  • Որո՞նք են սննդանյութերի օրգանոլեպտիկ  հատկությունները:

    Սննդանյութերի օրգանոլեպտիկ հատկությունները կապված են դրանց զգայական հատկությունների հետ, ինչպիսիք են համը, հոտը, հյուսվածքը և արտաքին տեսքը:
  • Ի՞նչ  է  <<նիտրատային  աղետը>>:

    1970-ական թվականներին աշխարհի տարբեր երկրներում գրանցվեցին թունավորումներ: Դրանց պատճառը նիտրատներն էին, որոնք օգտագործվել էին որպես պարարտանյութ: Նիտրատներ պարունակող սննդամթերքներով թունավորումները անվանվեցին նիտրատային աղետ:
  • Ո՞րն է համարվում մաքուր խմելու ջուր:

    Խմելու ջուրը պետք է լինի քաղցրահամ, թափանցիկ, չունենա հոտ, չպարունակի 100-ից ավելի ախտածին մանրէ մեծահասակների համար։ Ջրին դառնահամություն են տալիս կալցիումական և մագնեզիումական աղերը։

    Բնության մեջ բացարձակ մաքուր ջուր չկա։ Ծովի ջրից կարելի է ստանալ քաղցրահամ ջուր վակուումային թորման միջոցով։ Այդպիսի թորումն իրականացվում է ցածր ճնշման տակ։ Ծովի ջուրն աղազրկելու համար օգտագործվում են նաև սառեցման, իոնափոխանակային և այլ եղանակներ։
  • Ի՞նչ վնասակար հատկություններ ունի քլորով հագեցած ջուրը:

    Քլորով հագեցած ջուրը կարող է ունենալ սուր համ և հոտ, գրգռել մաշկն ու աչքերը և պոտենցիալ վնասակար ախտահանման ենթամթերքներ առաջացնել օրգանական նյութերի հետ համատեղ:
  • Որո՞նք  են  ջրի  ախտոտման  տեսակները:

    Ջուրը աղտոտման հիմնական տեսակներից են՝ ածխաջրածինները, մակերևույթային ջրերը, ստորգետնյա աղտոտումը, մանրէաբանական աղտոտվածությունը, կախված նյութերով աղտոտվածությունը, ջրի քիմիական աղտոտումը։
  • Ի՞նչ  է  թորած  ջուրը,  ինչպե՞ս  են  ստանում թորած ջուր:

    Թորած ջուրը հանքային աղերից, տարբեր նյութերից և խառնուրդներից մաքրված ջուրն է։ Թորման ժամանակ հեղուկ ջուրն անցնում է գազային վիճակի, ապա կոնդենսանում հեղուկ վիճակի։ Թորած ջուրը պիտանի չէ խմելու համար։

Լաբորատոր փորձեր. <<Ջրի  տարբեր  նմուշների  օրգանոլեպտիկ հատկությունները, ջրի թորումը,  ջրի էլեկտրլիզը(քիմիա-ֆիզիկա)>>:

Posted in Ռուսերեն 9

Ռուսերեն`27.04.2024թ.

Урок 2. Самостоятельная работа в блогах

Упражнение 1. Прочитайте предложения, вставляя пропущенные
глаголы движения.

  1. Друзья шли быстро, поэтому они дошли первыми.
  2. Виктор шел медленно, поэтому он дошел последним.
  3. Марта поздно встала, но шла в университет очень
    быстро, поэтому дошла вовремя.
  4. Ван шел медленно, поэтому он дошел на урок позже
    всех.
  5. Автобус ехал очень быстро, поэтому мы дошли рано.
  6. Самолет полетел в Белгород в 8 часов утра.
  7. Павел плавает лучше меня, он первым дошел к берегу.

Упражнение 2. Вставьте вместо точек подходящий по смыслу глагол движения:

1.Вчера весь день шел дождь, а сегодня чудесная солнечная погода.

  1. Моя мама не любит носить золотые украшения.
  2. Этот мальчик очень плохо ведет себя на уроке.
  3. В кинотеатре “Москва” показывается новый американский фильм.
  4. У вас плохое зрение, вам обязательно нужно носить очки.
  5. Твоя новая прическа тебе очень идет.
  6. Вчера на экзамене мне не везла . Я вытянул неудачный билет.
  7. Когда на уроке интересно, время проходит незаметно.
  8. Моя подруга очень счастлива – она удачно вышла замуж.
  9. Саша перешёл на другую работу.

Упражнение 3. Составьте из двух простых предложений сложное с
придаточным причины:

  1. Сегодня он опоздал, потамучто его не разбудили.
  2. Теперь каждый день шли дожди, потамучто наступила осень.
  3. Я буду отдыхать только в сентябре, потамучто летом я буду работать в колхозе.
  4. Она не могла подойти к телефону, потамучто у нее была высокая температура.
  5. Мы не могли выполнить эту работу, потамучто у нас не было опыта.
  6. У молекул воды нельзя обнаружить свойства ни свободного
    кислорода, ни свободного водорода, потамучто вода представляет собой не смесь этих простых веществ, а химические соединения.

Упражнение 4. Закончите предложения, используя предлоги благодаря и из-за.

  1. Сестра победила в конкурсе благодаря (хорошая подготовка).
  2. из-за (гроза) они не пришли.
  3. Мы собрали хороший урожай благодаря (дожди).
  4. Проезд закрыт из-за (ремонт дороги).
  5. Река пересохла из-за (засуха).
  6. благодаря (счастливая случайность) они встретились.
  7. Студенты хорошо сдали экзамен благодаря (трудолюбие).
  8. из-за (плохое настроение) он не пошел на концерт.
Posted in Անգլերեն 9

The Castle on the Hill

Classroom activities 23.04

Reading Exercise; The Castle on the Hill, read the text and complete the ghost story with the given words.

  • ghost — ուրվական
  • afraid — վախեցած
  • scared — վախեցած
  • noise — աղմուկ
  • shout — բղավել
  • castle — ամրոց
  • After a while — Որոշ ժամանակ անց
  • staircase — սանդուղք
  • Suddenly — Հանկարծակի
  • mouse — մուկ
  • rat  — առնետ
  • again — կրկին
  • louder — ավելի բարձր

    Maggie, Martin and Melissa were on holiday with their parents. They were staying at an old house in the country. Near the house was a castle. One day Maggie and Martin went to the castle. They opened the door and went in. After a while they came to a staircase and went down. Suddenly they heard a noise. But it was only a mouse or rat so they went on. They came to an old door. Maggie was afraid and didn’t want to open it, but Martin said, “I’m not afraid of ghosts”, and wanted to open it. Suddenly they heard a funny noise. “Let’s run!”, Martin said. “But Martin you said you weren’t afraid of ghosts. Open the door!” Maggie said. But Martin was too scared to open it and then there was the same noise again – but much louder. Maggie went to the door. “Don’t open it!” Martin shouted, but it was too late. Maggie opened it and behind it was Melissa.
Posted in Ռուսերեն 9

10 Мест на Земле, Которые Невозможны с Научной Точки Зрения

Я выделил это видео как интересное видео, в котором представлены научно невозможные факты, которые на самом деле существуют и существуют на этой планете, и хочу еще раз зафиксировать, что эта планета очень удивительная планета и впереди у нас еще много открытий.